فرهنگ واژه های محرم

جوش زدن: به مراسمی گفته می‌شود که عزاداران در شب عاشورا ، از اواخر شب تا طلوع آفتاب، با خواندن شعر و سینه زدن انجام می‌دهند.

کوچه‌دادن: به نحوه ایستادن عزاداران گفته می‌شود به نحوی‌ که به صورت دو صف ، روبروی هم می‌ایستند و سینه می‌زنند.

شاه کشیدن: به قسمتی از عزاداری سنتی می‌گویند که برای شروع هر یک از بخشهای آن انجام می‌شود؛ بدین نحو که همراه بابای میدان دست راست خود را بالا می‌برند و «هو» می‌کشند سپس همه باهم ضمن پائین آوردن دست راست خود، خم می‌شوند و عبارت « حیدر صفدر علی » می‌گویند.

دست گرفتن: به عملی گفته می‌شود که در دستة « یارون عزا» انجام می‌شود بدین صورت که نفر پشت سر ، دست راست خود را روی شانه و دست چپ را روی پهلوی نفر جلویی قرار می‌دهد.

پاتوگذاشتن: به فرمانی گفته می‌شود که بابای میدان به عزاداران می‌گوید و آن وقتی است که فاصله افراد بیش از حد شده و نزدیک است زنجیر عزاداران پاره شود . با شنیدن این فرمان ، عزاداران به سمت مرکز دایره  حرکت می‌کنند.

پا در گذاشتن: فرمانی در نقطه مقابل فرمان قبلی است . با شنیدن این فرمان عزاداران به سمت بیرون حلقه حرکت می‌کنند، تا فاصلة نفرات بیشتر شود.

یارون عزا : به قسمتی از عزاداری سنتی گفته می‌شود که عزاداران به صورت حلقه و برخلاف حرکت عقربه های ساعت به سمت عقب می‌چرخند و شعر :‌

« یارون عزای کیست که بر دشت کربلاست … » را می‌خوانند.

شاه حسن شاه حسین: به قمستی از مراسم گفته می‌شود که حلقة عزا به دو قسمت تقسیم می‌شوند . قسمت انتهای حلقه شعار « شاه حسن شاه حسین» را که قسمت ابتدای حلقه می‌گویند، تکرار می‌کنند.

سردسته: به اولین نفری گفته می‌شود که قسمت محلة بشنیغان را از میبد جدا می‌کند که فرد مشخصی این وظیفه را نسل اندر نسل به عهده دارد.

ته دسته: به آخرین نفر عزاداران محله میبد در حلقه عزا گفته می‌شود که مانند سردسته فرد مشخصی است.

بابای میدان : به اشخاصی گفته می‌شود که مسئولیت شاه کشیدن و نظم دادن به عزاداران هر محله را به عهده دارند.

پیشواز: به استقبال هر شبة دستة بشنیغان از دسته میبد و کوچُک گفته می‌شود .

بدرقه: مراسم مشایعت و خداحافظی از دستة میبد و کوچُک است که صبح عاشورا بعد از پایان مراسم جوش‌زنی توسط دستة بشنیغان صورت می‌گیرد.

مشعل :‌ آتشدانی است که در آن هیزم افروخته قرار دارد و یک نفر آن را پیشاپیش دسته حمل می‌کند تا عزاداران هم از روشنی و هم گرمای آن استفاده کنند.

چاووشی: اشعاری است با آهنگ خاص که افراد خاص برای استراحت جوش زنان و تعویض  شعر در شب عاشورا می‌خوانند.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

پست بعدی

قیام مختار

د دی ۲۷ , ۱۴۰۰
از همان سال نخست پس از واقعه عاشورا و بيدارشدن عده­اي از سران كوفه و شهرهاي اطراف آن از خواب غفلت زمزمه­هايي از انتقام بر زبانها افتاد. زمزمه­هاي كوچه و بازار، اندك­اندك جاي خود را به جلسات مخفي و خانگي داد و كم­كم گروههايي تشكيل شد. به عنوان نمونه چندتن […]