آيا تا كنون بـراي شما اتفاق افتاده كه در ازاي خدمت يا كار نيكي كه به بزرگتري مي كنيد بگويد انشاءاله زنده باشم عروسيت را ببينم . شايد شما تا كنون بارها از آرزوي پدر و مادرها نسبت به عروسي فرزندشان و ناكام ماندن اين آرزو به دلايل مختلف از جمله از دست دادن فرزندشان يا فوت خود والدين داستانهايي شنيده و يا از نزديك شاهد چنين اتفاقي بوده ايد .
طبيعي است هر پدر و مادري اين آرزو داشته باشد كه فرزندش بزرگ شود ، سرو ساماني بگيرد و او را به خير و خوشي به خانه بخت بفرستد . اما اينكه از قديم الايام در عزاداريها و تعزيه ها آرزوي حضرت امام حسين (ع) در مورد عروسي دخترش با پسر برادرش يعني قاسم ابن الحسن (ع) را به عنوان يك روضه سوزدار به خصوص برای جوان از دست داده ها مطرح مي كنند يا اینکه هنوز از ميان نمادها و كتل هايي كه در روز عاشورا و در عزاداريها به چشم می خورد حجله عروسي را در كنار خيمه گاه و قتلگاه و …. تزئين مي كنند موضوعاتي است كه از چند جنبه قابل تأمل است.
1- حضرت قاسم (ع) در حالي به همراه ديگر ياران و اصحاب امام حسين (ع) سفر كربلا را در پيش گرفتند كه عمر شريفشان از 13 سال تجاوز نمي كرد و مجرد بودند.
2- براي شخصيتي همچون امام حسين (ع) عناويني چون «عقد پسر عمو دختر عموها را در آسمانها بسته اند، آرزو دارم عروسي پسرم يا دخترم را ببينم و يا از كودكي با همديگر نامزد بوده اند و … » جايگاهي ندارد و اگر ايشان شرايط ازدواج پسر برادرش ، با دخترش را مناسب مي ديدند و يا چنين آرزويي را داشتند ، قبل از عزيمت به سفر كربلا ، مقدمات ازدواج آنها را فراهم مي نمودند و اين آرزو را با خود به كربلا نمي آوردند تا براي بر آوردن آن حجله عروسي برپا كنند آنهم در شرايطي كه سيل جمعيت دشمن ، براي كشتن او و يارانش ، به آن سرزمين ، گسيل گشته اند.
شهيد مطهري به نقل از مرحوم حاج ميرزا حسين نوري ، استاد مرحوم حاج عباس قمي مي فرمايد:
ملا حسين كاشفي ، اولين كسي است كه داستانهاي دروغ را در كتابي به نام روضه الشهدا نوشته است و يك نمونه آن ، داستان زير است كه:
«امام حسين (ع) در گرما گرم روز عاشورا كه مجالي براي نماز خواندن نبود و امام ، نماز خوف و آن هم با عجله خواندند در حالي كه دو تن از اصحاب ايشان خود را سپر تيرهايي كردند كه امام را هدف قرار مي دادند و هر دو نيز شهيد شدند، فرمودند: حجله عروسي را بياندازيد. من مي خواهم عروسي قاسم (ع) با يكي از دخترهايم را در اينجا لااقل شبيه آن هم كه شده، ببينم. من آرزو دارم ، آرزو كه نمي شود به گور برد» 1
3- حضرت امام حسين (ع) در شب عاشورا ، بعد از اينكه فرمودند: هر كس ميخواهد مي تواند با استفاده از تاريكي شب (براي اينكه كسي او را نشناسد) برگردد ، در جمع ياران و اصحاب حاضر ، تأکید نمودند : فردا همگي ما كشته خواهيم شد، در آن لحظه ، حضرت قاسم (ع) فرمودند: من هم كشته مي شوم ، امام جواب دادند: مرگ ، در پيش چشم تو چگونه است و حضرت قاسم (ع) بیان کردند: شيرين تر از عسل ، آنگاه امام فرمودند: آري تو نيز كشته خواهي شد .در چنين شرايطي و در گرما گرم ميدان نبرد ، در روز بعد (عاشورا) و پس از اينكه حضرت قاسم (ع)چند بار از عمويش درخواست اجازه نبرد مي خواست و امام به او اجازه نمي داد «به ياد بازوبندي افتاد كه پدرش امام حسن (ع) به او داده و فرموده بود پسرم هر وقت تمام غمها سراغ تو آمد ، بازو بند را باز كن و بدان عمل كن ، بازو بند كه باز كرد، ديد كه پدرش نوشته : پسرم ظهر عاشورا عمويت حسين (ع) را تنها نگذار و با نشان دادن اين دستخط ، از عمويش ، اجازه ميدان گرفت»2
در شرایطی که حضرت امام حسن (ع) موقعیت ظهر عاشورا و مظلومیت برادرش حسین (ع) را پیش بینی می کند و فرزندش را به یاری برادرش می طلبد، قطعاً اگر قرار بود ازدواجی رخ دهد اشاره ای نیز بدان می نمود.
4- متأسفانه ، در بعضي از نوحه ها و عزاداريها ، به گونه اي از عروسي و حجله قاسم (ع) ياد مي كنند كه گويي آن حضرت ، به خواستگاري دختر عمويش حسين (ع) در ظهر عاشورا تشويق و ترغيب شده ، يا از بزرگترين آرزوهايش اين بوده كه در كربلا ، حجله عروسي بگيرد . حتي از سروده زير ، چنين برداشت مي شود كه آن حضرت در حالي شربت شهادت نوشيده كه رسماً به دامادي عمويش حسين (ع) در آمده بود.
شد چـو آغشتـه بخـون پيكـر دامـاد حسيـن بر شد از بام فلك ناله و فرياد حسين
زهره بر زد كف افسوس ، چو در پيش عروس زينت نوك سنان شد سر داماد حسين
يا در سروده ديگر ، زبان حالي را از حضرت امام حسين (ع) ، بدين گونه نقل مي كنند :
خطاب كرد به زينب كه اي ستمكش دهر بيا و بهر يتيم حسن ، بيار كفـن
عـروس ، ديد كفن چون به گردن دامـاد فكند پنجه و در بر دريد پيراهن
5- تمام كتابهاي معتبر و روايات قابل اعتمادي كه علماء بزرگ ، از آن ياد كرده اند بيانگر اين است كه حضرت امام حسين (ع) دختري به نام فاطمه داشته ، ولي همسر حسن مثني بوده و شوهرش در كربلا حاضر بوده است. و به جز او ، نه دختري به اسم فاطمه داشته و نه دختري كه در سن ازدواج باشد.
6- در برخي از عزاداريها و سينه زنيها كه در ايام محرم ، برگزار مي شود و در لفظ محلي ، گاهي از آن به عنوان دسته جُلي ياد مي كنند، از سروده هاي قديمي براي گرم كردن مجلس و آماده كردن آن براي مداحي ، استفاده مي كنند . انتخاب اين سروده ها ، معمولاً به عهده ريش سفيدان محل مي گذارند كه از قديم الايام در اين مراسم حضور داشته اند و مي دانند در اين روز و ساعت چه نوحه اي بايد خوانده شود . نمونه آن، نوحه اي است كه از ساليان پيش صبح روز عاشورا و در قالب دسته سينه زني ، بدين نحو ، خوانده مي شود:
عزاي شاه شاهان است امروز ، حسين تا چاشت مهمان است امروز
تن قاسم به زير سم اسبان ، عزاي نو عروسان است امروز
يا پس از مراسم نخل برداري روز عاشورا يا اربعين حسيني ، عزاداران ، در حين جوش زدن مي گويند : كو قاسم نو كد خدا ، شد حجله اش ماتم سرا ، خيلي از افرادي كه به سر و صورت مي زنند نمي دانند نو كدخدا يعني همان تازه داماد و حتی هستند کسانی که مي دانند حضرت قاسم (ع) اصلاً داماد نشده و قرار هم نبود در صحراي كربلا و در معركه جنگ كسي او را داماد كند ولی به جمع آنها پیوسته و از حضرت قاسم به عنوان تازه داماد یاد می کنند.
ما امروز حتی شاهد به نمايش كشيدن صحنه هاي جديدي از اين عروسي دروغين نيز هستيم براي نمونه : در ايام دهه اول محرم سال گذشته، در يكي از محلات شهرستان ، در حاشيه خياباني كه محل تردد شهروندان بود ، صحنه اي از روز عاشورا را با ماكت هايي تعبيه كرده و به تصوير كشیده بودند. در يكي از اين غرفه ها ، صحنه اي را به اين نحو تجسم كرده و طراحي نموده بودند : در گوشه اي از غرفه ، چند كله قند ، شمع و آينه و ديگر ملزومات سفره عقد و در گوشه اي ديگر نوجواني كه توسط يك خانم نقاب زده كه گويا نوعروس داستان بود در زير آينه قرآن رد مي شد تا روانه ميدان رزم گردد.
7- هيچ حادثه تاريخي ، به اندازه حادثه كربلا ، سند معتبر ندارد نقل قولهاي مورخين معتبر اسلامي ، خطبه هاي ايراد شده از جانب اهل بيت ، سؤال و جوابهايي كه مي شده ، رجزهايي كه خوانده مي شده ، نامه هايي كه رد و بدل مي شده و حضور شخص امام سجاد (ع) همگي بيانگر اين واقعيتند تا جایيكه حتي كوچكترين حادثه از قضاياي اتفاق افتاده در كربلا ، در كتب تاريخي معتبر ، ثبت گرديده است ولي :
«در هيچ كتابي از كتابهاي تاريخي معتبر ، از عروسي قاسم و برپا كردن حجله عروسي وي ، در روز عاشورا يا قبل از آن و آرزوي امام حسين (ع) در ديدن عروسي دخترش ، مطلبي به ميان نيامده است» 3
بيایيم ، حادثه كربلا را همانطور كه هست بخوانيم ، بشنويم ، ياد بگيريم ، بگرييم و براي فرزندانمان و نسل هاي آينده ، نقل كنيم چرا كه در ازاي گفتن حتي يك كلمه اضافي ، مسئوليم تا چه رسد به اينكه براي گرم كردن مجالس عزاداري ، داستانهايي بسرایيم يا نقل كنيم كه ريشه اي دروغين دارند .
يكي از فضلاي با ديانت اهل منبر ، در حضور مرحوم فقيه جناب آقاي حاج ملا محمد ابراهيم كلباسي روايتي نقل مي كرد و در آن روايت چنين گفت كه : حضرت سيد الشهداء فرمود يا زينب ، يا زينب!
در اين لحظه مرحوم حاج محمد ابراهيم ، درحضور مردم ، با صداي بلند گفت : «خدا دهانت را بشكند ، امام ، دو دفعه نفرمود يا زينب ، بلكه يك بار فرمود» 4
اگر از من بپرسند رمز موفقيت آقاي قطري ، خواننده نوحه انا مظلوم حسين (ع) كه اينگونه به دل مردم نشست چه بود؟ مي گويم : چون سروده هايش بر اساس متن مقتل تنظیم شده بود. شما چطور؟
- فريادهاي شهيد مطهري بر تحريف هاي عاشورا صفحه 26
- نقل از مرحوم حجة الاسلام شيخ احمد كافي
- حماسه حسيني ، جلد يك صفحه 28
- فضايل و سيره امام حسين (ع) نوشته عباس عزيزي ، صفحه
- 408
